Χρονολογικό αφιέρωμα στο Δεκέμβρη του 1944: 8 Δεκέμβρη

Οδόφραγμα του ΕΛΑΣ

Η γενική απεργία συνεχίστηκε στην Αθήνα και τον Πειραιά με απόλυτη επιτυχία, ενώ εκδηλώσεις και απεργίες αλληλεγγύης πραγματοποιήθηκαν σε όλη τη χώρα.

Το βράδυ της 7^ης προς 8^ης Δεκέμβρη ο ΕΛΑΣ κατέλαβε τις φυλακές των παραπηγμάτων στην οδό Βουλιαγμένης. Η Καισαριανή δέχτηκε και πάλι γενικευμένη επίθεση με αεροπλάνα, όλμους, πυροβολικό και άρματα μάχης, ωστόσο αποκρούστηκε με επιτυχία από τον ΕΛΑΣ. Εκδικούμενη, η Ορεινή Ταξιαρχία, που υπέστη σοβαρές απώλειες, έβαλε φωτιά στις παράγκες του συνοικισμού. Στου Μακρυγιάννη, δυνάμεις των Βρετανών και της Χωροφυλακής, με τη συνδρομή αρμάτων μάχης, αύξησαν τις πιέσεις προκειμένου να σπάσει ο κλοιός του ΕΛΑΣ. Παράλληλα πύκνωσαν τα πυρά από το βράχο της Ακρόπολης. Η ανταπόδοση των πυρών προς την Ακρόπολη απαγορεύτηκε ρητά από τον ΕΛΑΣ, ακόμα και αν επρόκειτο για λόγους στοιχειώδους άμυνας, ώστε να μην προξενηθούν ζημιές στο μνημείο.

Στον Πειραιά σημειώθηκε ο πρώτος μαζικός κανονιοβολισμός των συνοικιών από τον βρετανικό στόλο (στους βομβαρδισμούς μετείχε και το ελληνικό πλοίο Κ40). «Ο λαός του Πειραιά», όμως, «μαζί με τον ΕΛΑΣ εξακολουθεί να είναι κύριος της πόλης του και να υπερασπίζεται με αυταπάρνηση τις ελευθερίες, από τις 2.000 οδοφράγματα που ετοίμασε. Η θρυλική Κοκκινιά σήκωσε επίσης οδοφράγματα. Σε γιορτή που οργάνωσε η ΕΠΟΝ συγκεντρώθηκε όλος ο λαός και με πρωτοφανή ενθουσιασμό έδωσε στα οδοφράγματα τα ονόματα των ηρώων της Κοκκινιάς και άλλων αρχηγών του λαϊκού αγώνα. Όλος ο πληθυσμός ορκίστηκε: ‘Λευτεριά ή Θάνατο!’»[1]

Ο αυξανόμενος αριθμός των τραυματιών μεταξύ των μαχητών αλλά και των αμάχων, πρόβαλλε την ανάγκη για την οργάνωση όλο και περισσότερων νοσοκομείων. Δεκάδες τέτοιες μονάδες δημιουργήθηκαν από τις πρώτες κιόλας ημέρες των μαχών, επανδρωμένες εθελοντικά από εκατοντάδες γιατρούς, νοσοκόμους και απλούς πολίτες, που αυτόκλητα έσπευδαν να βοηθήσουν την υπόθεση του αγώνα, καθ’ όπως μπορούσε ο καθένας, μέρα και νύχτα. Γύρω τους εκτίνονταν ένα ευρύ και καλά οργανωμένο δίκτυο τραυματιοφορέων, που με κίνδυνο τη ζωής τους και πενιχρά –συχνά αυτοσχέδια- μέσα έφεραν εις πέρας το έργο της διακομιδής των πληγωμένων. Ο εξοπλισμός των μονάδων γινόταν με ευθύνη των λαϊκών οργανώσεων, ενώ τα πάντα προέρχονταν από προσφορές. Η καθαριότητα και λειτουργία τους υπήρξε υποδειγματική.

***

[1] Ριζοσπάστης, 9/12/1944

Πηγή: «Δεκέμβρης του ’44: Κρίσιμη ταξική σύγκρουση», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2014 – Αναστάσης Γκίκας, «Το χρονικό του Δεκέμβρη 1944″