Πάσα Αγγελίνα: Μια ελληνίδα «Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας» της Σοβιετικής Ένωσης

Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε από την Σύγχρονη Εποχή ένα βιβλιαράκι με τίτλο «Πάσα Αγγελίνα: Άξιο τέκνο ενός καταξιωμένου λαού.» Η αλήθεια είναι πως, με μια πρώτη ματιά, το συγκεκριμένο βιβλίο μάλλον «ξεγελά» τον υποψήφιο αναγνώστη. Που να φανταστεί κανείς πόσο πλούτο μπορεί να περικλείει ένα τόσο μικρό βιβλιαράκι, πόσες πόρτες στην σκέψη μπορεί να ανοίγει, πόση δύναμη και αισιοδοξία να εμφυσεί και να εμπνέει…
Κι όμως, πρόκειται για ένα μοναδικό βιβλίο-παράθυρο στο νέο κόσμο που άρχισε να οικοδομείται στην Σοβιετική Ένωση πριν 100 χρόνια. Τόσο η μαρτυρία της ίδιας της Πάσα Αγγελίνα, όσο και ο μεστός και καταπληκτικός πρόλογος του Αναστάση Γκίκα (μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ) για την πρωταγωνίστρια και την εποχή της, δίνουν με απλό, κατανοητό και συνάμα εξαιρετικά διεισδυτικό και εύστοχο τρόπο, μέσα σε λίγες και μόνο σελίδες, όλο το μεγαλείο εκείνου του πρωτόγνωρου εγχειρήματος, με τις δυσκολίες, τις προκλήσεις του, αλλά και τη δυναμική, την επαναστατική αισιοδοξία του, τον ηρωισμό που εμφύσησε στους ανθρώπους του μόχθου στο χτίσιμο του δικού τους κόσμου, σαρώνοντας κάθε όριο και περιορισμό στο διάβα τους.
Η παρούσα έκδοση αποτελεί, τέλος, την καλύτερη απάντηση στην έκρηξη του αντικομμουνισμού που βιώνουμε για μια ακόμη φορά στις μέρες μας.
Μόλις κάτι λιγότερο από 150 σελίδες διαβάζεται ακόμα και σε μια μέρα. Άλλωστε, θα κολλήσετε τόσο με το συγκεκριμένο βιβλίο που δύσκολα θα το αφήσετε πριν το τελειώσετε!!

Ακολουθούν ενδεικτικά ορισμένα αποσπάσματα από τον Πρόλογο του βιβλίου:

Στις 25 Οκτώβρη 1917 (7 Νοέμβρη με το νέο ημερολόγιο) τα κανόνια του καταδρομικού «Αβρόρα» («Αυγή») «σάλπισαν» την έφοδο του επαναστατημένου λαού και στρατού κατά των Χειμερινών Ανακτόρων, σηματοδοτώντας την έναρξη της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης. Η επανάσταση αυτή, που «συγκλόνισε τον κόσμο», δεν ήταν απλώς μια «στιγμή» στην Ιστορία, αλλά το αποτέλεσμα μακρών, επίμονων και επίπονων ζυμώσεων, προσπαθειών και αγώνα στις γραμμές της ρωσικής εργατιάς και αγροτιάς (…)
Βεβαίως, η νίκη των επαναστατημένων εργαζόμενων λαών της Ρωσίας και η εγκαθίδρυση της σοβιετικής εξουσίας δεν σήμαινε ταυτόχρονα και τερματισμό της ταξικής πάλης, που τα επόμενα χρόνια θα γινόταν όλο και οξύτερη, καθώς τα απομεινάρια των εκμεταλλευτριών τάξεων (που συνέχιζαν να διατηρούν οικονομική ισχύ, αλλά και επιρροή) ενέτειναν τον πόλεμο εναντίον της με κάθε μέσο, ενώ η ατομική ιδιοκτησία (που δεν εξαλείφθηκε μονομιάς) παρέμενε φυτώριο κάθε είδους εμποδίου στη σοσιαλιστική οικοδόμηση.
Από την άλλη μεριά, η Επανάσταση απελευθέρωσε ανεξάντλητες κοινωνικές δυνάμεις, έδωσε νέο νόημα και περιεχόμενο στις έννοιες της αυτοθυσίας και του ηρωισμού, στα δικαιώματα και τις ελευθερίες των εργαζομένων, των γυναικών, των νέων. Ο εργάτης, ο μέχρι πρότινος απόκληρος της αστικής κοινωνίας, έγινε συνειδητός συνδημιουργός της Ιστορίας, πραγματικός κύριος του τόπου του, του πλούτου που παρήγε, της ζωής και του μέλλοντός του. Ένας από τους πρωτοπόρους οικοδόμους αυτού του νέου κόσμου που γεννιόταν εκεί με τη νίκη της Επανάστασης, ήταν και μια νεαρή εργάτρια γης ελληνικής καταγωγής, η Πάσα Αγγελίνα. (…)
Εργάτρια γης από τα 8 της χρόνια, η Πάσα γνώρισε από πολύ μικρή τι σήμαινε σκληρή δουλειά, αλλά και εκμετάλλευση. Όντας λοιπόν άνθρωπος του μόχθου, που ταυτόχρονα απεχθανόταν την αδικία, δεν μπορούσε παρά να «πάρει τη θέση» της στις επάλξεις του αγώνα. Έτσι, εντάχθηκε στην Κομμουνιστική Νεολαία (Κομσομόλ) από τα μαθητικά της χρόνια, ενώ το 1937, σε ηλικία 24 ετών, έγινε μέλος του Πανενωσιακού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκοι). Έκτοτε θα εκλεγόταν αντιπρόσωπος σε όλα τα συνέδρια του Κόμματος, από το 18ο (1939) έως το 21ο (1959). (…)
Εκλέχθηκε [επίσης] πρώτη φορά βουλευτής του Ανώτατου Σοβιέτ της ΕΣΣΔ το 1937, λίγο πριν συμπληρώσει τα 25 της χρόνια, ενώ στη συνέχεια θα εκλεγεί τέσσερις ακόμη φορές συνεχόμενα (το 1946, το 1950, το 1954 και το 1958).
Τιμήθηκε δύο φορές με τον τίτλο του «Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας» (το 1947 και το 1958), τρεις φορές με το παράσημο Λένιν, με το παράσημο της Κόκκινης Σημαίας της Εργασίας, καθώς και το Βραβείο Στάλιν (Κρατικό Βραβείο της ΕΣΣΔ). (…)
Η Πάσα Αγγελίνα λοιπόν υπήρξε πράγματι ένα καταξιωμένο τέκνο της ΕΣΣΔ. Έτσι, στο φόντο και του γενικότερου συσχετισμού που είχε διαμορφωθεί μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο (και την ιδιαίτερη απήχηση που είχε κατακτήσει η ΕΣΣΔ στους λαούς όλου του κόσμου με την τεράστια συμβολή της στη νίκη κατά του φασιστικού Άξονα), οι συντάκτες της Παγκόσμιας Βιογραφικής Εγκυκλοπαίδειας (της οποίας η 4η έκδοση βρισκόταν σε εξέλιξη στις ΗΠΑ), αποφάσισαν να συμπεριλάβουν την Πάσα Αγγελίνα ανάμεσα στους «διακεκριμένους ανθρώπους» όλων των χωρών. Για το σκοπό αυτό, της έστειλαν ένα σχετικό ερωτηματολόγιο, ζητώντας της να το συμπληρώσει με μια σειρά βιογραφικά στοιχεία.
Καθώς όμως το συμπλήρωνε, η Πάσα διαπίστωσε πως, παρά τις τόσες ερωτήσεις, έλειπε η πιο βασική, η πιο ουσιώδης, η πιο σημαντική απ’ όλες: «Το ερωτηματολόγιο», αναφέρει η ίδια, «ήταν τόσο σχολαστικό, που μου ζητούσε να δώσω λεπτομέρειες, όπως π.χ. την ημερομηνία του γάμου μου, το πατρώνυμο της μητέρας μου, κ.ά. Αλλά αυτό το λεπτομερές ερωτηματολόγιο δεν περιλάμβανε την κύρια, την βασική ερώτηση, δηλαδή, ποιες ήταν οι συνθήκες που έδωσαν τη δυνατότητα σε μένα, μία πρώην αγράμματη εργάτρια γης, να γίνω μία νομοθέτης, μια βουλευτής του Ανώτατου Σοβιέτ;» Ωστόσο, θα προσθέσει στη συνέχεια, «αν δεν θέσεις το ερώτημα ‘υπό ποιες συνθήκες;’ δεν μπορείς να κατανοήσεις και να εκτιμήσεις την καταξίωση ενός Σοβιετικού πολίτη -και επομένως- τη δική μου. Το κύριο, το βασικό, δεν είναι το συγκεκριμένο άτομό μου, αλλά το γεγονός ότι η ανάδειξή μου δεν ήταν κάποια εξαίρεση στον κανόνα… εγώ αναδείχθηκα μαζί με το λαό, έγινα ηρωίδα μαζί με το σύνολο του ηρωικού λαού μου. Και αυτό είναι το κύριο, το βασικό.»
Ακολούθως, η Πάσα Αγγελίνα αποφάσισε να «ξεφύγει» από τα στενά όρια του ερωτηματολογίου, εξηγώντας ακριβώς τα παραπάνω. Η «απάντησή» της αυτή, δεν αναπαράχθηκε βεβαίως αυτούσια από την Παγκόσμια Βιογραφική Εγκυκλοπαίδεια (που περιέλαβε ωστόσο το όνομά της στη σχετική λίστα με τους «διακεκριμένους ανθρώπους» όλων των χωρών). Εκδόθηκε όμως ως μπροσούρα στην ίδια την ΕΣΣΔ, τόσο στα ρωσικά, όσο και σε μια σειρά άλλες γλώσσες.
Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί μετάφραση της αντίστοιχης αγγλόφωνης έκδοσης, που τυπώθηκε στην ΕΣΣΔ το 1949 με τίτλο «Η απάντησή μου σε ένα Αμερικανικό ερωτηματολόγιο».

Η συνέχεια στην ίδια την έκδοση…

Διαδήλωση αγροτών. Στο πανό τους γράφει: «Εμείς οι κολχόζνικοι στη βάση της γενικής κολλεκτιβοποίησης θα καταργήσουμε τους κουλάκους ως τάξη.»

Εμείς, θα κλείσουμε τη σύντομη παρουσίασή μας αυτού του εξαιρετικού πραγματικά βιβλίου με το τελευταίο απόσπασμα από τον Πρόλογο του Αναστάση Γκίκα:

Πολλοί -άλλοτε καλοπροαίρετα άλλοτε όχι και τόσο- μας ρωτούν συχνά στους δρόμους, στις γειτονιές, στους χώρους δουλειάς, στα αμφιθέατρα και στα σχολεία, όπου ζουν και παλεύουν οι κομμουνιστές, τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, οι πρωτοπόροι αγωνιστές:
«Μα που έγιναν αυτά που λέτε; Αυτά για τα οποία παλεύετε;»
«Ωραία όλα αυτά, αλλά δεν γίνονται, είναι ανέφικτα!»
Σίγουρα η Ελλάδα του 2017 δεν είναι η Ρωσία του 1917. Σήμερα, η χώρα μας -η ανθρωπότητα συνολικότερα- διαθέτει πολύ μεγαλύτερες παραγωγικές δυνατότητες, τεχνογνωσία, κλπ., απ’ ότι έναν αιώνα πριν. Επιπλέον, υπάρχει η ιστορική-πολιτική πείρα από εκείνη την πρώτη προσπάθεια οικοδόμησης του νέου κόσμου, με τα θετικά όσο και τις αδυναμίες που προέκυψαν στην πορεία: Πείρα, που το Κόμμα μας μελετά πράγματι επιστάμενα και σε βάθος, αντλώντας τα απαραίτητα συμπεράσματα και διδάγματα!
Ναι, η Ελλάδα του 2017 δεν είναι η Ρωσία του 1917: Σήμερα υπάρχουν και περισσότερες δυνατότητες και πείρα και –κυρίως- γνώση!
Τηρουμένων των «αναλογιών», λοιπόν, στην αφήγηση της Πάσα Αγγελίνα δίνονται πολλές απαντήσεις πάνω στα ερωτήματα που αναφέραμε παραπάνω. Δίνεται μια, μικρή μεν, αλλά πολύτιμη όσο και περιεκτική εικόνα εκείνου του πρώτου στην Ιστορία της ανθρωπότητας εγχειρήματος οικοδόμησης ενός νέου κόσμου, απαλλαγμένου από εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Αποτυπώνονται, τόσο οι δυσκολίες και οι προκλήσεις, όσο και οι προοπτικές. Η οικοδόμηση του σοσιαλισμού δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Χρειάστηκε πολύ κόπο, πολύ δουλειά. Χρειάστηκε επίσης σκληρή πάλη με τα υπολείμματα του παλιού που αντιμάχονταν το νέο το οποίο γεννιόταν με λύσσα, αλλά και με τις παλιές αντιλήψεις και νοοτροπίες, που βρίσκονταν ριζωμένες στις συνειδήσεις των ανθρώπων από αιώνες.
Όμως, η οικοδόμηση του νέου κόσμου, όσο δύσκολη και αν ήταν, όσες δυσχέρειες και αν είχε, ήταν μια όμορφη, ανώτερη υπόθεση, που αφύπνισε, ενέπνευσε και κινητοποίησε εκατομμύρια «απλούς» ανθρώπους -πρώην απόκληρους της αστικής κοινωνίας. Γιατί, εν τέλει, ήταν δική τους υπόθεση. Για πρώτη φορά στην Ιστορία της ανθρωπότητας εργάζονταν και αγωνίζονταν πραγματικά για τον εαυτό τους. Ο νέος κόσμος που άρχισε να οικοδομείται στην ΕΣΣΔ στα θεμέλια της Μεγάλης Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης το 1917 –εκατό χρόνια πριν!- έφερε πράγματι τα πάνω κάτω. Ανέδειξε τις ανεξάντλητες δυνάμεις του γίγαντα λαού. Εμφύσησε νέες αξίες και νέα ιδανικά. Άνοιξε –όπως είπε ο Λένιν- το δρόμο, όχι μόνο για τους λαούς της Ρωσίας, αλλά για τους λαούς όλου του κόσμου, προς ένα καλύτερο μέλλον, ένα μέλλον που μας αξίζει, το σοσιαλισμό-κομμουνισμό
Έναν τέτοιο κόσμο λοιπόν θέλουμε, για έναν τέτοιο κόσμο αγωνιζόμαστε. Οι δικοί μας «Κόκκινοι Οκτώβρηδες» είναι μπροστά μας!…

Το εξώφυλλο της έκδοσης

Για το εργατικό κίνημα, την ταξική πάλη και ταξική συνείδηση

Το εργατικό κίνημα θα μπορούσε να οριστεί συνοπτικά ως η πράξη συνένωσης και συλλογικής δράσης των εργαζομένων, για επαγγελματικούς ή πολιτικούς σκοπούς , μέσα από αντίστοιχες οργανώσεις, στη βάση της τάξης όπου ανήκουν. Πώς όμως προκύπτει η ανάγκη για συλλογική οργάνωση και δράση; Πώς ο εργάτης αποκτά συνείδηση της τάξης του; Πώς η εργατική τάξη μετατρέπεται από » τάξη καθεαυτή» σε » τάξη για τον εαυτό της»; Γιατί ορισμένα τμήματα της εργατικής τάξης προχωρούν στην οργάνωση των οικονομικών και πολιτικών τους συμφερόντων σε σωματεία και πολιτικά κόμματα, ενώ άλλα όχι;

Τα ερεθίσματα που οδηγούν τους ανθρώπους γενικά σε αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων στα προβλήματά τους πηγάζουν μέσα από τις αντιθέσεις που κυριαρχούν στο πλαίσιο του κοινωνικού τους είναι. Οι αντιθέσεις στην υλική βάση της κοινωνίας , οι οποίες εκδηλώνονται με ιδιαίτερη οξύτητα στις σχέσεις παραγωγής (σχέση εκμεταλλευτή και εκμεταλλευόμενου) επιδρούν στην κοινωνική συνείδηση των ανθρώπων θέτοντάς τους τα διλήμματα, προβληματισμούς, υποδεικνύοντας πιθανές διεξόδους και ενδεχόμενες λύσεις. […]

Ο Β. Ι. Λένιν έγραψε σχετικά με τη διαδικασία ταξικής συνειδητοποίησης και οργάνωσης των εργατών: » Ο κάθε εργάτης χωριστά είναι ανίσχυρος και ανυπεράσπιστος απέναντι στον κεφαλαιοκράτη. Ο εργάτης αναγκάζεται με κάθε θυσία ν’ αναζητήσει και να βρει μέσα για ν’ αποκρούσει τον κεφαλαιοκράτη, για να υπερασπίσει τον εαυτό του. Και το μέσο αυτό το βρίσκουν οι εργάτες στην ένωση. Ο εργάτης, ανίσχυρος όταν είναι μόνος, γίνεται δύναμη όταν ενώνεται με τους συντρόφους του, αποχτά τη δυνατότητα να παλέψει ενάντια στον κεφαλαιοκράτη και να τον αποκρούσει.»

Προοδευτικά και καθώς » η ένωση των εργατών ενός μόνου εργοστασίου, ακόμα και ενός μόνου κλάδου βιομηχανίας αποδείχνεται ανεπαρκής για την απόκρουση όλης της τάξης των κεφαλαιοκρατών, γίνεται απόλυτα αναγκαία η κοινή δράση όλης της τάξης των εργατών. Έτσι, από τις μεμονωμένες εξεγέρσεις των εργατών ξεπηδάει η πάλη όλης της εργατικής τάξης. Η πάλη των εργατών ενάντια στους εργοστασιάρχες μετατρέπεται σε ταξική πάλη. Όλους τους εργοστασιάρχες τους ενώνει ένα συμφέρον: Να κρατούν τους εργάτες σε υποταγή και να τους πληρώνουν όσο το δυνατό μικρότερο μεροκάματο. Και οι εργοστασιάρχες βλέπουν ότι δεν μπορούν να υπερασπίσουν την υπόθεσή τους κατ’ άλλον τρόπο παρά μόνο με την κοινή δράση όλης της τάξης των εργοστασιαρχών, παρά μόνο αποχτώντας επιρροή πάνω στην κρατική εξουσία. Κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο, και τους εργάτες τους συνδέει ένα κοινό συμφέρον: Να μην επιτρέψουν στο κεφάλαιο να τους πνίξει, να υπερασπίσουν το δικαίωμά τους να ζήσουν μια ανθρώπινη ζωή. Και οι εργάτες έτσι ακριβώς πείθονται ότι τους είναι απαραίτητη η ένωση, η κοινή δράση όλης της τάξης – της εργατικής τάξης – και ότι για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να αποχτήσουν επιρροή πάνω στην κρατική εξουσία» Εξού και η ανάγκη για πολιτική οργάνωση της εργατικής τάξης.

Πώς όμως οι εργάτες » φτάνουν στην κατανόηση όλων αυτών των πραγμάτων», πώς αποκτούν » ταξική  αυτοσυνείδηση»; » Οι εργάτες φτάνουν στην κατανόηση αυτή αντλώντας την συνεχώς από την ίδια την πάλη.» Αρχικά, » η έχθρα των εργατών ενάντια στο κεφάλαιο εκδηλωνόταν μόνο με ένα αόριστο αίσθημα μίσους ενάντια στους εκμεταλλευτές τους, με μια αόριστη συναίσθηση της καταπίεσης και της σκλαβιάς τους και με την επιθυμία να εκδικηθούν τους κεφαλαιοκράτες. Η πάλη εκδηλωνόταν τότε με μεμονωμένες εξεγέρσεις των εργατών, που κατέστρεφαν τα κτήρια, έσπαζαν τις μηχανές, έδερναν τους διευθυντές του εργοστασίου κ.τ.λ. Αυτή ήταν η πρώτη , η αρχική μορφή του εργατικού κινήματος, και ήταν απαραίτητη γιατί το μίσος απέναντι στον κεφαλαιοκράτη στάθηκε παντού και πάντοτε το πρώτο κίνητρο για να ξυπνήσει μέσα στους εργάτες ο πόθος να υπερασπίσουν τον εαυτό τους»

Εκείνη η αυθόρμητη, ¨ενστικτώδης» πρώτη αντίδραση των εργατών στην καπιταλιστική εκμετάλλευση λειτούργησε ως προθάλαμος για τη συνειδητή δράση:» Το «αυθόρμητο στοιχείο» δεν αποτελεί στην ουσία τίποτε  άλλο παρά εμβρυακή μορφή του συνειδητού. Ακόμα και οι πρωτόγονοι ξεσηκωμοί εκφράζανε ως ένα βαθμό το ξύπνημα της συνείδησης: Οι εργάτες έχαναν την προαιώνια πίστη τους στο απαρασάλευτο του καθεστώτος που τους συνέθλιβε, άρχιζαν…, δε θα έλεγα να καταλαβαίνουν, μα να νιώθουν την ανάγκη της συλλογικής αντίστασης και να εγκαταλείπουν αποφασιστικά τη δουλική υποταγή στους προϊσταμένους τους. Ωστόσο όλα αυτά ήταν πολύ περισσότερο ξεσπάσματα απόγνωσης κι εκδίκησης παρά αγώνας»

Έτσι στη συνέχεια, » οι εργάτες , εκεί που μισούσαν αόριστα τον κεφαλαιοκράτη, άρχισαν να καταλαβαίνουν πια ότι τα συμφέροντα της τάξης των εργατών είναι εχθρικά προς τα συμφέροντα της τάξης των κεφαλαιοκρατών. Εκεί που ένιωθαν θολά ότι καταπιέζονται, άρχισαν πια να καταλαβαίνουν με ποια ακριβώς μέσα και με ποιον τρόπο συγκεκριμένα τους πνίγει το κεφάλαιο και να ξεσηκώνονται ενάντια στη μια ή στην άλλη μορφή καταπίεσης, βάζοντας όρια στην καταπίεση από μέρους του κεφαλαίου, υπερασπίζοντας τον εαυτό τους από την απληστία του κεφαλαιοκράτη. Αντί να εκδικούνται τους κεφαλαιοκράτες , περνούν τώρα στην πάλη για παραχωρήσεις, αρχίζουν να προβάλουν στην τάξη των κεφαλαιοκρατών τη μια διεκδίκηση ύστερα από την άλλη και απαιτούν βελτίωση των όρων της δουλειάς τους, αύξηση του μεροκάματου, μείωση της εργάσιμης μέρας.»

Οι κοινωνικοί αγώνες λειτουργούν ως σχολείο για την εργατική τάξη. Οι εργάτες » μαθαίνουν να καταλαβαίνουν την ουσία της εκμετάλλευσης στο σύνολό της, μαθαίνουν να καταλαβαίνουν το κοινωνικό σύστημα που στηρίζεται στην εκμετάλλευση της εργασίας από το κεφάλαιο». Στην πάλη αυτή , » οι εργάτες δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους, μαθαίνουν να ενώνονται, μαθαίνουν και καταλαβαίνουν την ανάγκη και τη σημασία της ένωσης. Η διεύρυνση της πάλης αυτής και οι όλο συχνότερες συγκρούσεις οδηγούν αναπόφευκτα στη διερεύνηση της πάλης, στην ανάπτυξη του αισθήματος ενότητας, του αισθήματος της αλληλεγγύης τους ανάμεσα στους εργάτες όλης της χώρας, ανάμεσα σε όλη την εργατική τάξη.»

Σε τελευταία ανάλυση , » η πάλη αυτή αναπτύσσει την πολιτική συνείδηση των εργατών. Η μάζα της εργατιάς, εξ αιτίας των συνθηκών της ίδιας της ζωής της, βρίσκεται σε τέτοια κατάσταση που δεν μπορεί, δεν έχει ούτε τον καιρό, ούτε τη δυνατότητα να σκέφτεται για οποιαδήποτε κρατικά ζητήματα. Η πάλη , όμως , των εργατών ενάντια στους εργοστασιάρχες για τις καθημερινές τους ανάγκες μόνη της και αναπόφευκτα σπρώχνει τους εργάτες στα κρατικά, τα πολιτικά ζητήματα…, πώς εκδίδονται οι νόμοι και οι κανονισμοί και τίνος συμφέροντα εξυπηρετούν. Κάθε σύγκρουση στο εργοστάσιο κατ’ ανάγκη φέρνει τους εργάτες σε σύγκρουση με τους νόμους και τους εκπροσώπους της κρατικής εξουσίας…Η πάλη της εργατικής τάξης ενάντια στην τάξη των κεφαλαιοκρατών κατ’ ανάγκη πρέπει να είναι πολιτική πάλη.»

» Τελικός σκοπός» του » πολιτικού κινήματος της εργατικής τάξης» δεν είναι βέβαια άλλος, όπως τόνισε ο ίδιος ο Κ. Μαρξ, από » την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας για λογαριασμό της και γι’ αυτό, φυσικά, είναι αναγκαία μια οργάνωση της εργατικής τάξης…» Πολιτικό υποκείμενο του εργατικού κινήματος αποτελεί το κόμμα της εργατικής τάξης, το Κομμουνιστικό Κόμμα.[…]

Για να συγκροτηθεί σε » τάξη για τον εαυτό της» , η εργατική τάξη πρέπει να κατακτήσει, λοιπόν, την ταξική της αυτοτέλεια. Να πετύχει με άλλα λόγια, την πλήρη ανεξαρτητοποίησή της από κάθε αστική επιρροή(οργανωτική, πολιτική, ιδεολογική), είτε αυτό αφορά τις συνδικαλιστικές είτε τις πολιτικές της ενώσεις (σωματεία, κόμματα κ.α).

Μέσα από την ίδια την ταξική πάλη , η εργατική τάξη συσπειρώνεται, οργανώνεται και διαπαιδαγωγείται. Αποκτά συνείδηση και γνώση του κοινωνικοοικονομικού συστήματος που την καταδυναστεύει. Αυτοσυνειδητοποιείται και συγκροτείται ως » τάξη για τον εαυτό της» . Αναπτύσσει διάφορες μορφές αγώνα, διαμορφώνει πρόγραμμα δράσης, περνά από την άμυνα στην επίθεση προβάλλοντας μερικά – βραχυπρόθεσμα αλλά και γενικότερα – μακροπρόθεσμα αιτήματα οικονομικής ή πολιτικής φύσεως. Διεκδικεί έκφραση, συμμετοχή και παρέμβαση στους θεσμούς, από μερίδιο εξουσίας(= προοδευτικά και μέσα από την εξέλιξη της ταξικής πάλης στην Ιστορία αναδείχθηκε πως αντικειμενικά, η εργατική τάξη θα διεκδικούσε και θα έπαιρνε όλη την εξουσία στα χέρια της ή τίποτε) ως και τη συνολικότερη ανατροπή της.

Βεβαίως, η διαδικασία αυτή δεν είναι ούτε ευθύγραμμη, ούτε δεδομένη. Δεν πραγματοποιείται αυτόματα. Δεν είναι καθολική ή ομοιόμορφη. Δεν επηρεάζει, δηλαδή , εξίσου και συγχρονισμένα όλα τα μέρη ή τα μέρη της εργατικής τάξης. Τουναντίον, η ταξική πάλη εμπεριέχει την ίδια στιγμή και το στοιχείο του συμβιβασμού, της ενσωμάτωσης, της υποχώρησης, της ιδεολογικής, πολιτικής και οικονομικής επίθεσης της » άλλης πλευράς»( της αστικής) με πληθώρα μέσων. Οι παράγοντες χειραφέτησης και ενσωμάτωσης της εργατικής τάξης συνυπάρχουν ταυτόχρονα αλληλοσυμπληρώνονται, αλληλοαναιρούνται. Πρέπει επομένως να εξετάζονται παράλληλα σε διαλεκτική σχέση μεταξύ τους[…]

Αποσπάσμα από το κεφάλαιο 1 του Βιβλίο: “Ρήξη και Ενσωμάτωση. Συμβολή στην Ιστορία του εργατικού-κομμουνιστικού κινήματος του Μεσοπολέμου, 1918-1936″

Πηγή: Ofisofi